Η Κεφαλονιά έχει μακρά ιστορία που ανάγεται στην αρχαία ακόμα εποχή αφού κατοικείται από την παλαιολιθική περίοδο. Αυτό είναι φανερό από τους ποικίλους αρχαιολογικούς χώρους που βρίσκονται σε διάφορες περιοχές στο νησί καθώς και από τα εκθέματα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου.
Αν σας ενδιαφέρει η ιστορία και ο πολιτισμός και θέλετε να μάθετε από πρώτο χέρι πώς η Κεφαλονιά αναπτύχθηκε από τους αρχαίους χρόνους μέχρι και σήμερα, αφιερώστε μερικές μέρες στις επισκέψεις των πιο σημαντικών αρχαιολογικών χώρων, όπως οι Μυκηναϊκοί τάφοι στα Μεταξάτα, ο θολωτός τάφος στα Τζανάτα αλλά και οι περιοχές Σάμη και Κράνη όπου βρίσκονται τα ερείπια των αρχαίων πόλεων.
Οι Μυκηναϊκοί τάφοι είναι ενδεικτικοί της αρχιτεκτονικής και των ταφικών εθίμων της εποχής. Στο εσωτερικό των τάφων υπήρχαν άθικτα κειμήλια όπως αγγεία και χρυσά κοσμήματα τα οποία δίνονταν ως δώρα στο νεκρό. Όλα αυτά τα ευρήματα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου. Ο θολωτός τάφος στα Τζανάτα είναι ένας από τους πιο εντυπωσιακούς θολωτούς τάφους στην Ελλάδα.
Οι αρχαίες πόλεις Σάμη και Κράνη ήταν δύο από τις τέσσερις πιο σημαντικές πόλεις της Κεφαλονιάς, οι οποίες αποτελούσαν την κεφαλληνιακή τετράπολη. Τα ερείπια της αρχαίας Κράνης βρίσκονται σε μια καταπράσινη τοποθεσία κοντά στη λιμνοθάλασσα του Κούταβου, απέναντι από το Αργοστόλι. Κάποια από τα ευρήματα που βρέθηκαν στην περιοχή περιλαμβάνουν ένα δωρικό ναό αφιερωμένο στη θεά Δήμητρα. Η ακρόπολη της αρχαίας Σάμης βρίσκεται δίπλα στο μοναστήρι των Αγίων Φανέντων, στους πρόποδες των λόφων του Παλαιόκαστρου. Η αρχαία Σάμη είχε ανάπτυξη και δύναμη από την παλαιολιθική εποχή, αλλά σημειώθηκε σημαντική ανάπτυξη και κατά τη διάρκεια της κλασικής και ελληνιστικής περιόδου λόγω του εμπορίου ξυλείας από τον Αίνο. Και οι δύο πόλεις ήταν ανεξάρτητες και εξέδιδαν το δικό τους νόμισμα. Τα ευρήματα στην αρχαία Σάμη περιλαμβάνουν τα απομεινάρια του 3.400 μέτρων τείχους της πόλης και ένα ρωμαϊκό οικοδόμημα γνωστό ως 'ρακόσπιτο'.
Άλλοι σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι είναι το σπήλαιο της Δράκαινας, το οποίο ήταν τόπος λατρείας κατά τον 6ο αιώνα π.Χ, ο δωρικός ναός στη Σκάλα και το ρωμαϊκό αρχοντικό στο Μιαμέλι, του οποίου το υπέροχο μωσαϊκό δάπεδο εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο, το κάστρο στην Άσσο, ο ναός του Ποσειδώνα στον Πόρο και το μεσαιωνικό κάστρο στον Άγιο Γεώργιο στα Περατάτα.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου ιδρύθηκε το 1957 και ανακαινίστηκε πλήρως το 1999. Η συλλογή του συμπεριλαμβάνει εκθέματα από την παλαιολιθική περίοδο μέχρι τη μετα-ρωμαϊκή περίοδο.
\r
\rΣτην πρώτη αίθουσα βρίσκονται παλαιολιθικά πέτρινα εργαλεία από την αρχαία Σάμη, το Φισκάρδο και τη Σκάλα. Υπάρχουν επίσης ευρήματα της νεολιθικής περιόδου από τον Πόρο, με πιο αξιοσημείωτο ένα αγγείο που ανάγεται στο 4.500 π.Χ.
Στη δεύτερη αίθουσα βρίσκονται ευρήματα της μυκηναϊκής περιόδου από την αρχαία Κράνη, από το νεκροταφείο στα Μαζαράτα, το σκίφος (είδος αρχαίου σκεύους) του 11ου αιώνα π.Χ. καθώς και ο κρατήρας (αρχαίο σκεύος για κρασί) ενώ στην ίδια αίθουσα υπάρχουν και τα ευρήματα από τους μυκηναϊκούς τάφους.
Στην τρίτη αίθουσα υπάρχουν σκεύη από την κλασική και ελληνιστική εποχή όπως και εκθέματα από τις τέσσερις πόλεις της κεφαλληνιακής τετράπολης, τρεις επιτάφιες στήλες, γλυπτά και ένα μέρος του μωσαϊκού δαπέδου από το ναό του Ποσειδώνα στο Ληξούρι.
Κάποια από τα σημαντικότερα ευρήματα του μουσείου είναι ένας μυκηναϊκός κύλιξ (κωνικό σκεύος), μια μπρούτζινη περόνη και ένα χρυσό σπειρωτό περιδέραιο, τα οποία ανάγονται στον 12ο αιώνα π.Χ.
Όσοι αγαπάτε την αρχαιολογία και την ιστορία, αλλά δεν έχετε αρκετές μέρες για να επισκεφθείτε τους αρχαιολογικούς χώρους, μπορείτε να αφιερώσετε μερικές ώρες στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Αργοστολίου, όπου εκτίθενται τα περισσότερα από τα πιο σημαντικά ευρήματα. Η επίσκεψη στους αρχαιολογικούς χώρους ωστόσο σας δίνει την αίσθηση ότι ταξιδεύετε πίσω στο χρόνο και βρίσκεστε στην αρχαία εποχή!